حتماً درباره "پسر کوچک" اطلاعاتی دارید. بمبی که ایالات متحده بر روی هیروشیما انداخت تا جنگ جهانی را خاتمه دهد. اولین بمب اتمی تاریخ که بر روی یک جامعه انسانی بزرگ رها شد و اسم رمز آن نیز "Little Boy" بود. این بمب در عین حال، دومین انفجار هسته ای مصنوعی در تاریخ بشر نیز هست. انفجار آن در چند ثانیه، بیش از 100 هزار نفر قربانی گرفت. قدرت انفجار این بمب 16 کیلو تن بود که در ادامه مطلب، خواهید فهمید در مقایسه با بمب های هسته ای بعدی، چقدر ضعیف به شمار می رود.



"مرد چاق" نام رمز دیگر بمب اتمی بود که امریکا بر سر شهروندان ژاپن انداخت. یکی از ویرانگر ترین بمب های استفاده شده در طول تاریخ. با انفجارش در ارتفاع پایین شهر ناگازاکی، بیش از 50 هزار نفر در آنی، از صحنه هستی محو شدند و 30 هزار نفر دیگر نیز زخمی و مجروح گردیدند. البته گفته می شود که آمار کشته ها و زخمی ها بسیار بیشتر بوده، ولی امریکایی ها هرگز این را نپذیرفتند. قدرت انفجار این بمب 21 کیلو تن بود، یعنی معادل انفجار همزمان 75 میلیون میله دینامیت.



انفجارهای هسته ای را بیشتر با قارچ های عظیمی ناشی از آنها می شناسیم. این نیز قارچ شکل گرفته پس از آزمایش هسته ای Ivy Mike است. فرآیند انفجار بمب های هسته ای دو نوع دارد: شکافت هسته ای، و گداخت هسته ای. این بمب از نوع دوم بود و قدرت انفجار آن بین 10.5 تا 12 مگا تن تخمین زده شده. این آزمایش در منطقه ای به نام Enewetak در میان جزایر واقع در اقیانوس آرام صورت گرفت. یک انفجار جوی که باز هم امریکا آن را انجام داد.



با اولین بمب اتمی آزمایش شده توسط بریتانیا آشنا شوید. انفجار آن به سال 1952 با استفاده از پلوتونیوم در جزایر Montebello در غرب استرالیا صورت گرفت. این بمب، از نظر تکنولوژی شبیه مرد چاق بود.



این بمب در سال 1955 توسط امریکا ساخته شده و یکی از قوی ترین بمب های گرانشی به شمار می رود که در سال 1954 در قالب "عملیات قلعه" منفجر شد. 4.5 متر طول و 6800 کیلو گرم وزن داشت و قدرت انفجار آن معادل 4 مگا تن بود. البته این، فقط یکی از بمب های بسیار خطرناکی بود که در آن دوره ساخته شدند.



در اینجا قوی ترین و سنگین ترین بمب هسته ای در زمان خودش را داریم که طراحی آن بر اساس واکنش های زنجیره ای و سیستم ثانوی گداخت هسته ای صورت گرفته بود. قدرت انفجار این بمب معادل 10 مگا تن و وزن آن حدود 8000 کیلوگرم بود. سازندگان این نسل از بمب های اتمی، تمام تجربه های سری Mark-21 را در طراحی آن به کار گرفتند تا تبدیل به یکی از مخوف ترین ها شود.



آنجه این بمب را از سایرین متمایز می کند این است که اولین بمب هیدروژنی تاریخ است که آزمایش شد. سال انفجار، 1954 و محل آن جزایر مارشال بود. قدرت انفجار این بمب، معادل 15 مگا تن بود که تا زمان خودش سابقه نداشت و البته که سازنده آن، ایالات متحده بود. 4.5 متر طول و 10700 کیلو گرم وزن داشت و انفجارش منجر به پدید آمدن آلودگی های رادیو اکتیو شدید شد.



اینجا یکی از قوی ترین بمب های بشکه ای دنیا را داریم که در زمان جنگ سرد طراحی شده و حدود 340 عدد از آن هم به تولید رسیده بود که تا سال 1997 همچنان در خدمت ارتش بودند. این طراحی بعدها با تغییراتی، بدل شد به یکی از قوی ترین بمب های زمانه اما قدرت این نمونه، با وزن 4010 کیلو گرم و طول 3.8 متر، 9 مگا تن بود.



این بمب هسته ای در اوایل دهه 1960 تست شد و بسیار قدرتمند تر از اسلاف خودش بود. یک بمب 25 مگا تنی که برای دوران جنگ سرد آماده شده بود و با وزنی در حدود 4850 کیلوگرم، 3.8 متر طول داشت. 500 عدد از این بمب به تولید رسید که تا سال 1976 در خدمت ارتش امریکا بودند.



ما خیلی خوشبخت هستیم که فقط یک نمونه از این بمب ساخته و آزمایش شده. "بمب تزار" که قوی ترین بمب اتمی منفجر شده در تاریخ بشر است، لقب شاه بمب ها را دارد و اگر فکر می کنید که امریکایی ها آن را ساخته و آزمایش کرده اند، باید به اطلاع تان برسانیم که همسایه شمالی خودمان، یعنی روسیه (شوروی سابق) آن را در سال 1961 منفجر کرد. این بمب که 100 مگا تن قدرت انفجارش بود، در آن آزمایش با قدرت 50 مگا تن منفجر شد. شاید برای تان جالب باشد که بدانید، ایده پشت این پروژه این بود که یک انفجار سالم به لحاظ تولید آلودگی رادیو اکتیو انجام شود و آن طور که مشخص شد، این کار با موفقیت انجام گرفت و این بمب یکی از پاک ترین نمونه های آزمایش شده -به لحاظ آلودگی های رادیو اکتیو- است.

دِمِدو گرم